Sevgili öğrencilerimiz ve bölüm web sayfamızı ziyaret eden takipçilerimiz;
İktisat bilimi sosyal bilimler içerisinde ayrıcalıklı bir yere sahiptir. İktisadın bu ayrıcalığı bilimsel ilerleyişinin ve içeriğinin bir sonucudur. Ünlü İktisatçılardan Samuelson, iktisadı “Sosyal bilimlerin kraliçesi, sanatların en eskisi ve bilimlerin en iyisi” olarak tanımlamıştır. 1700’lü yılların son çeyreğinden itibaren bu günkü anlamda bilimsel arenada boy göstermeye başlayan iktisadın, bilim tarihi içerisinde çok kısa sayılabilecek bir zaman diliminde ulaştığı bilimsel olgunluk gerçekten göz kamaştırıcı bir başarı olarak değerlendirilmelidir. Bu başarının mimarları hiç kuşkusuz iktisadı bilim yapma mücadelesinde en önlerde yer alan bilim insanlarıdır.
Günümüzde de bu bilim insanlarına yenileri eklenmekte, bilimsel katkılar ve ilerlemeler durmaksızın devam etmektedir. Sosyal bilimlerde nabzın yavaş attığının belki de tek istisnası iktisat’tır. İktisadın bilimsel ilerleyişi ve öncülüğü hiçbir entelektüelin göz ardı edemeyeceği derecede göz kamaştırıcıdır. Ünlü iktisatçı Keynes tarafından 1940’larda ifade edilen şu cümleler ilginç olsa gerekir; “Doğru olsun, yanlış olsun iktisatçıların fikirleri sanıldığından çok daha etkili olmuştur. Dünyada pek az şey onların nüfuzu dışında kalmıştır. Kendilerini entelektüel etkilerden bağışık sayan bazı pratik kimseler, gerçekte devri çoktan kapanmış bir iktisatçının esiri olmuşlardır.”
İktisadın bilimsel ilerleyişi, tek bir çizgide olmamıştır. Doğa bilimlerinde dahi zor olan bir şeyin sosyal bilimlerin en önemlisi olarak ifade edilebilen İktisattan beklenmesi de haksızlık olsa gerekir. Siyasi ve toplumsal olaylar, teknolojik kırılmalar, krizler, diğer bilim dallarından etkilenmeler bunun temel sebepleri arasındadır. Bir diğer ünlü iktisatçının, Leontief’in şu cümleleri ifade etmek istediğim çerçeveye ışık tutar diye düşünüyorum; “Her ne kadar, toplumsal bilimler içerisinde iktisat en kesini ise de, doğa bilimlerinde olduğu gibi düz bir çizgi üzerinde ilerlemez. Geniş bir ovada yolunu arayan büyük bir nehir gibi, iktisadi düşünce de kıvrımlar ve dönemeçler yaparak akar.”
İktisadın bilim olma mücadelesini genç nesillere aktarmak düşüncesiyle Çukurova Üniversitesi İktisat Bölümü olarak 2014-2015 Eğitim – Öğretim yılında İktisat bilim öncülerini kısa, öz ve en önemlisi merak uyandıracak bir kıvamda tanıtmayı amaçlayan posterler oluşturma projesine başladık. Etaplar halinde ilerlemesini umduğumuz projemizin ilk aşamasını tamamlamanın gururu içerisindeyiz. Mevcut durumda “Kurucular” olarak ifade ettiğimiz bir grup seçilmiş iktisatçı ile modern zamanların öncüleri olarak görebileceğimiz “Nobel İktisat ödülü sahibi iktisatçıları” tanıtan posterlerimizi tamamlamayı başardık. Projemizin diğer bilim kurumlarına ve bilim dallarına da pek çok açıdan örnek olabilecek özellikler arz ettiğini düşünüyorum.
Projenin bizatihi konusu olan bilim insanlarına, projeye katkıda bulunan bölümümüz yönetimine, bölümümüz öğretim üyelerine ve çok önemli katkılar sunan bölümümüz araştırma görevlilerine ne kadar teşekkür etsem azdır. Kendilerine şükranlarımı sunuyorum. İlerleyen dönemlerde projenin diğer etapları olarak “Kurucuları” yeni isimlerle genişletmeyi, ülkemiz iktisat bilim insanlarından en önemlilerini ve tarihimizin bizlere mirası bazı öncü isimleri katkıları bağlamında dâhil etmeyi planlamaktayız. Görüş, öneri ve eleştirileri beklediğimizi de özellikle ifade etmek isterim.
Sevgi ve Saygılarımla… 08 Eylül 2015.
Prof. Dr. Harun BAL
Ç.Ü. İ.İ.B.F.
İktisat Bölüm Başkanı
MODERN İKTİSAT BİLİMİNİN KURUCULARI (SEÇİLMİŞ İKTİSATÇILAR)
İKTİSATÇILAR |
YAŞAM DÖNEMİ |
ÇALIŞMA ALANI - ESERLER |
ÜLKESİ |
ÜNİVERSİTE |
FRANÇOIS QUESNAY |
1694-1774 |
Fizyokrasi, Ekonomik Tablo |
Fransa |
Academy of Surgery |
DAVID HUME |
1711-1776 |
İnsanın Doğası Üzerine Bir İnceleme; Ahlak, Siyaset ve Siyasal Söylevler |
Büyük Britanya |
Edinburgh |
ADAM SMITH |
1723-1790 |
Modern İktisat Biliminin Kurucusu, Milletlerin Zenginliği, Görünmez El |
İskoçya, UK |
Glasgow |
THOMAS ROBERT MALTHUS |
1766-1834 |
Nüfusun İlkeleri Üzerine Bir Araştırma |
İngiltere |
East India Company |
JEAN-BAPTISTE SAY |
1767-1832 |
Politik İktisat İncelemesi, Say Yasası |
Fransa |
College de France |
DAVID RICARDO |
1772-1823 |
Mukayeseli Üstünlükler Teorisi, Vergileme |
İngiltere |
|
FRIEDRICH LIST |
1789-1846 |
Genç Endüstriler Tezi, Milli İktisat ve Gümrük Teorisi |
Almanya |
Tübingen |
JOHN STUART MILL |
1806-1873 |
Politik İktisadın İlkeleri, Faydacılık, Özgürlük Üzerine, Bir Mantık Sistemi |
İngiltere |
|
KARL MARKS |
1818-1883 |
Kapital, Sosyalizm, Felsefi Materyalizm, Artı Değer |
Almanya |
Bonn, Berlin |
LEON WALRAS |
1834-1910 |
Genel Denge Analizi |
İsviçre |
Lozan |
CARL MENGER |
1840-1921 |
Avusturya Okulu, Değer Teorisi, İktisat Metodolojisi |
Avusturya |
Viyana Üniversitesi |
ALFRED MARSHALL |
1842-1924 |
Sanayi İktisadı, İktisadın İlkeleri, Marjinal Fayda |
İngiltere |
Cambridge |
VILFREDO PARETO |
1848 - 1923 |
Akıl ve Toplum, Seçkinlerin Yükselişi ve Düşüşü, Pareto Seçim Teorisi (Optimalitesi) |
İsviçre |
Lozan |
KNUT WICKSELL |
1851- 1926 |
Para Teorisi, Kuramsal Analizler, Faiz ve Fiyatlar |
İsveç |
Uppsala |
THORSTEIN VEBLEN |
1857-1929 |
Aylak Sınıfın Teorisi |
Norveç, ABD |
Carleton, Johns Hopkins, Chicago, Stanford, Missouri |
MAX WEBER (KARL EMIL MAXIMILLIAN) |
1864-1920 |
Ekonomi Politik, Kapitalizmin Ruhu ve Protestan Etik |
Fransa |
Paris |
IRVING FISHER |
1867-1947 |
Fisher TeoremiveFisher Denklemi (Miktar Kuramı) |
ABD |
Yale |
ARTHUR CECIL PIGOU |
1877-1959) |
İstihdam Hacmi ve Ücret Değişimleri, Pigou Etkisi |
İngiltere |
Cambridge |
ELİ FİLİP HECKSCHER |
1879-1952 |
Uluslararası Ticareti Açıklayan Faktör Oranları Teorisi |
İsveç |
Stockholm |
LUDWIG VON MISES |
1881-1973 |
Ekonomik ve Sosyolojik Analizler, Para ve Kredi Teorisi |
Avusturya |
Viyana |
JOHN MAYNARD KEYNES |
1883-1946 |
Makroekonominin Kurucusu, Genel Teori, Devletin Ekonomiye Müdahalesi, Çarpan Analizi, Toplam Arz - Toplam Talep |
İngiltere |
Cambridge |
JOSEPH A. SCHUMPETER |
1883 - 1950 |
Girişimcinin Ekonomik Büyümedeki Rolü ve Yaratıcı Yıkım Yaklaşımı |
Avusturya, Çek |
Chernivtsi, Graz, Harvard |
KARL POLANYI |
1886-1964 |
Piyasa Ekonomisi Analizleri, Büyük Dönüşüm |
Avusturya |
Bennington, Colombia |
JACOB VINER |
1892-1970 |
Fiyat Politikaları, Maliyet ve Arz eğrileri, Gümrük Birliği ve Etkileri Analizi |
Kanada |
McGill |
ROY FORBES HARROD |
1900-1978 |
Harrod-Domar Büyüme Modeli, Uluslararası İktisat |
İngiltere |
Oxford |
JOAN VIOLET ROBINSON |
1903-1983 |
Eksik Rekabet İktisadı, Sermaye Birikimi, İstihdam Kuramı, İktisadi Felsefe |
İngiltere |
Cambridge |
JOHN KENNETH GALBRAITH |
1908-2006 |
Amerikan Kapitalizmi, Refah Toplumu, Büyük Çöküş, İktisat Tarihi |
ABD |
Harvard |
JAGDISH BHAGWATI |
1934- |
Uluslararası Ticaret, Yoksullaştıran Büyüme |
ABD |
Columbia |
RUDIGER DORNBUSCH |
1942-2002 |
Para Politikası, Döviz Kurları, Makroekonomi |
Almanya, ABD |
MIT, Chicago |
ROBERT JOSEPH BARRO |
1944- |
Rasyonel Beklentiler ve Para Politikasının Rolü, Ekonomik Büyüme |
ABD |
Harvard |
PAUL ROMER |
1955- |
İçsel Büyüme Teorileri veGelişme Evreleri |
ABD |
New York |
DARON ACEMOĞLU |
1967- |
Ekonomik, Politik Kurumlar ve Gelişme Analizleri |
Türkiye, ABD |
LSE, MIT |